ΤΟ ΤΡΕΝΑΚΙ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ

 ιστορικός σιδηρόδρομος Βόλου - Μηλεών, το τρενάκι του Πηλίου, όπως είναι πιο γνωστό, κατασκευάστηκε σε δύο στάδια από το 1894 μέχρι το 1903.
Ο θρυλικός πλέον "Μουτζούρης" συνέδεσε το εμποροβιομηχανικό κέντρο του Βόλου με την εύφορη και πλούσια περιοχή του Δυτικού Πηλίου, στις πλαγιές και στους ελαιώνες του βουνού των Κενταύρων.

 
Μέχρι το 1950 o συρμός με τις βελγικές μηχανές "Μηλαίαι", "Ιάσων", "Πήλιον", "Βόλος", "Τσαγκαράδα" και τα βαγονάκια του, με μικρότερες μηχανές εξυπηρετούσαν και τις ανάγκες της πόλης ως τροχιοδρόμος για την αστική συγκοινωνία του Βόλου.
Για 80 χρόνια υπήρξε σημείο αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή.
Μετά την κατάργηση του το 1971 έγιναν προσπάθειες για την επαναλειτουργία του σαν (μουσειακού) τουριστικού σιδηροδρόμου σε ένα περιβάλλον ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς. Μετά από σημαντικά έργα ανακατασκευής μέρους της υποδομής, μπήκε και πάλι σε λειτουργία το 1996.

Η αρχική κατασκευή

Στις 16 Δεκεμβρίου 1894 άρχισαν οι εργασίες χάραξης και κατασκευής της γραμμής και στις 12 Οκτωβρίου του επόμενου έτους εγκαινιάστηκε το τμήμα Βόλου - Λεχωνίων, μήκους 13 χλμ., με μια σιδερένια γέφυρα στο χείμαρρο Αναυρο και την πρώτη στην Ελλάδα γέφυρα από οπλισμένο σκυρόδεμα στον χείμαρρο Βρύχωνα, έξω από τα Λεχώνια.
 

 
Στα 1900 αποφασίστηκε η επέκταση της γραμμής μέχρι τις Μηλιές και στα 1903 το τμήμα αυτό ήταν έτοιμο. Η γραμμή Λεχωνίων - Μηλεών μήκους 16 περίπου χλμ., με μέγιστη κλίση 28 τοις χιλίοις, ήταν ένα πολύ δύσκολο τεχνικό έργο, με πολλές γεφυρώσεις (6 πέτρινες γέφυρες δίτοξες, τρίτοξες, τετράτοξες, μία πεντάτοξη και μία μεταλλική) τοίχους αντιστήριξης, σήραγγες, αντερείσματα, εναέριες πεζογέφυρες κλπ, όλα αριστουργήματα αρχιτεκτονικής σύλληψης και κατασκευής, τέλεια εναρμονισμένα με το περιβάλλον, που αντιπροσωπεύουν το ύφος και την αισθητική μιας εποχής, όπου η τεχνική ήταν απόλυτα συνταιριασμένη με την ευαισθησία.
 
Το τρενάκι διασχίζει την μοναδική μεταλλική γέφυρα με καμπύλη τροχιά

Ο δημιουργός Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο

Ο Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο γεννήθηκε στη μικρή τότε πόλη του Βόλου το 1888, έζησε σ' αυτήν ευτυχισμένα παιδικά χρόνια, την αγάπησε και τη μετάγγισε στα έργα του με τη μορφή εικαστικών συμβολικών στοιχείων, ιδίως στη θεματογραφία του της μεταφυσικής περιόδου.
Η φιγούρα π.χ. του μικρού τρένου που καπνίζει, σταθμοί, καμάρες, υδατόπυργοι, εργοστάσια, καμινάδες, ράγες αλλά και Αργοναύτες, Κένταυροι κλπ., που συναντάμε στα έργα του, δείχνουν την πολλαπλή και πολυσήμαντη σύνδεση του μεγάλου αυτού δημιουργού με τον Βόλο, τη σιδηροδρομική ιστορία και την τοπική μυθολογία και παράδοση.



Σήμερα

Σήμερα το τρενάκι, χάρη στους αγώνες της τοπικής κοινωνίας και των Φίλων του, ύστερα από 25 χρόνια ακινησίας, σκαρφαλώνει και πάλι στο Πήλιο με 25 χλμ. την ώρα.
Ξεκινώντας από τα Λεχώνια, παίρνει την ανηφόρα μέσα στα λιόδεντρα, αγκομαχώντας και σφυρίζοντας όπως παλιά, και περνώντας από τους παραδοσιακούς οικισμούς Ανω Γατζέα όπου πραγματοποιεί και ολιγόλεπτη στάση στο σταθμό, Αγία Τριάδα, Αγιο Αθανάσιο Πινακάτων, Αργυρέϊκα τερματίζει στις Μηλιές.
Στο σταθμό των Μηλεών γίνεται η χειροκίνητη αναστροφή της κατεύθυνσης της μηχανής που μπορείτε να παρακολουθείσετε, πάνω στην ειδική πλατφόρμα που βρίσκεται στο άκρο του σταθμού, με διεύθυνση προς τα Λεχώνια, για την επιστροφή.

Μηλιές
Η στάση στις Μηλιές διαρκεί λίγες ώρες δίνοντας την ευκαιρία στους επισκέπτες - επιβάτες να κάνουν ένα μικρό περίπατο μέχρι την πλατεία των Μηλεών, ανηφορίζοντας το καλντερίμι που ξεκινά λίγο μετά το σταθμό και τερματίζει στο κέντρο του χωριού, σε μια διαδρομή ενός τετάρτου περίπου.
Εδώ αξίζει να επισκεφθούν το παλαιότερο και σημαντικότερο κτίσμα του χωριού, τον "Ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών", που χαρακτηρίζεται από τις εντυπωσιακές του τοιχογραφίες (αγιογραφίες) και το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο του. Ο ναός των Ταξιαρχών εκτός των άλλων έχει και σημαντική ιστορία, αφού εδώ, στις 7 Μαΐου του 1821, ο Ανθιμος Γαζής ύψωσε τη σημαία της επανάστασης κατά του Τουρκικού ζυγού. Η ιστορική σημαία σώζεται μέχρι και σήμερα στη βιβλιοθήκη των Μηλεών "Ψυχής Ακος".

 
Οι επισκέπτες που θα παραμείνουν στις Μηλιές μπορούν, να περιπλανηθούν στα καλντερίμια και τα μονοπάτια του βουνού και από τις Μηλιές να περάσουν στη Βυζίτσα, στις Πινακάτες, στον Αη - Γιώργη, να θαυμάσουν τα παλιά αρχοντικά, που στέκουν αγέρωχα στον χρόνο, να προσκυνήσουν στις εκκλησιές, στα ξωκλήσια και τα πολλά μοναστήρια, που παραμένουν ζωντανές μαρτυρίες μιας αλλοτινής εποχής και τέλος να ξαναγυρίσουν με το ατμήλατο τρενάκι απολαμβάνοντας έτσι μια άλλη ποιότητα και διάσταση ζωής και πολιτισμού, πολύ πιο κοντά στον άνθρωπο, στη φύση και στο περιβάλλον, που δύσκολα βρίσκει κανένας σήμερα στην τυποποιημένη εποχή μας.

Οι επιβάτες του "Μουτζούρη" μπορούν να απολαύσουν μία ονειρική θέα από την κορυφή του βουνού μέχρι την απεραντοσύνη της θάλασσας, μπορούν να σταθούν και να φωτογραφίσουν τις μοναδικές γέφυρες του Ντε Κίρικο τη λαξευτή πεντάτοξη, την ευθύγραμμη μεταλλική με την καμπύλη σιδηροτροχιά, μοναδική στην Ευρώπη, μπορούν ακόμα να επισκεφθούν στις Μηλιές την ιστορική βιβλιοθήκη των δασκάλων του Γένους Γαζή και Κωνσταντά με τα χειρόγραφα αιώνων κλπ.

Το τρενάκι επαναδρομολογήθηκε στη γραμμή Ανω Λεχώνια - Μηλιές, μήκους 15 χλμ. Η διαδρομή διαρκεί 90 λεπτά, με 15λεπτη στάση στην Ανω Γατζέα και η μέγιστη ταχύτητά του είναι 20 χλμ. την ώρα.
Υπάρχει το παραδοσιακό τροχαίο υλικό, ατμάμαξες του 1903 και του 1912, ξύλινα βαγόνια με εξώστες όσο και δύο νέες δηζελάμαξες που αποκτήθηκαν από τον ΟΣΕ το 2000.